Hoa đồng tiền là một loại hoa quyến rũ bởi nó có rất nhiều màu sắc, ngoài ra nó còn mang ý nghĩa cho sự hạnh phúc. Sở hữu những chậu cây đồng tiền đầy hoa luôn là khao khát của nhiều bạn trẻ yêu hoa. Chính vì thế, cách gieo hạt giống hoa đồng tiền là điều mà những bạn trẻ đã và đang trồng loài hoa này vô cùng quan tâm, tìm hiểu.

Đồng tiền thích nghi rất tốt với kiểu khí hậu nhiệt đới nên khi ở nước ta những cây hoa đồng tiền phát triển rất mạnh. Cách gieo hạt giống hoa đồng tiền thì không hề khó, chỉ cần chuẩn bị thật kĩ để tạo điều kiện tốt nhất cho hạt nảy mầm và dễ phát triển sau khi mọc là được.

Kỹ thuật trồng hoa đồng tiền

Thời vụ trồng hoa đồng tiền

Thời vụ trồng hoa đồng tiền thích hợp là vụ Xuân (tháng 2 – tháng 4) và vụ Thu (tháng 9 – tháng 10) khi đó sẽ cho thu hoạch vừa đúng vào dịp tết Nguyên Đán. Ngoài ra cũng có thể trồng vào các tháng khác, trừ thời kỳ nhiệt độ cao trong mùa hè từ tháng 6 đến tháng 8 không nên trồng.

Mỗi vụ hoa đồng tiền có thời gian nở kéo dài từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau hoặc lâu hơn tùy vào kỹ thuật chăm sóc, cắt tỉa và chế độ phân bón.

Khu vực trồng, nhiệt độ và độ ẩm

Ở nước ta, hoa đồng tiền được trồng chủ yếu ở Lâm Đồng và một số tỉnh có khí hậu mát mẻ ở khu vực Tây Nguyên, Miền Bắc.

Hoa đồng tiền sinh trưởng tốt ở biên độ nhiệt từ 15 – 24 độ C. Nếu ngoài mức nhiệt độ này, cây sẽ chậm phát triển, sinh trưởng kém, cho hoa nhạt, form xấu.

Về độ ẩm, đồng tiền phát triển khỏe mạnh ở khoảng 60 – 70%.

Đất trồng

Hoa đồng tiền có bộ rễ phát triển tốt, luống trồng cần có tầng đất sâu tối thiểu 25cm, đất tơi xốp, màu mỡ, giàu chất hữu cơ.

Hoa đồng tiền ưa trồng ở đất thịt pha sét, độ mùn cao, không ứ đọng nước, độ thông thoáng cao. Độ pH thích hợp cho cây từ 5,5 – 6,2. Nếu pH ngoài khoảng pH thích hợp sẽ làm giảm khả năng hấp thụ vi lượng cho cây khiến cây phát triển kém.

Chuẩn bị nhà che

Đồng tiền không chịu được mưa nhiều, sương muối và cường độ ánh sáng mạnh, do vậy trồng đồng tiền cần làm nhà che tránh mưa và hạn chế ánh sáng trực xạ. khi mà cây còn nhỏ thì nên che một lớp lưới đen để giảm bớt ánh sáng trực xạ, khi cây trưởng thành nên dở bớt lưới đen để cây có đầy đủ ánh sáng, phát hoa sau này được cứng cáp. Có thể dùng nhà lưới hiện đại, nhà lưới đơn giản bằng tre hoặc nhà che tạm tùy theo điều kiện canh tác.

Chọn giống

Hoa đồng tiền có thể nhân giống bằng cách tách gốc, trồng bằng hạt và nuôi cấy mô. Với quy mô trồng lớn để kinh doanh thì nên chọn cây nuôi cấy mô bởi cây đồng dạng và giống thuần. Có khả năng phát triển mạnh, sống khoẻ, sạch bệnh.

Nếu gieo hạt, chọn mua hạt giống ở cửa hàng uy tín và ươm giống trước khi trồng ra vườn. Cách gieo đơn giản như các loại cây khác, sau khoảng 40 ngày, khi cây con được 4 lá thật thì tiến hành đưa ra vườn.

Đối với trồng hoa đồng tiền cắt cành, chọn cây con có chiều cao từ 11 – 15 cm, đường kính cổ rễ từ 2 – 3 mm và có 4 – 5 lá thật. Tiêu chuẩn: cây con khỏe, lá xanh bóng, bộ rễ phát triển tốt, nhiều rễ xơ, màu trắng, không có vết bệnh, vết côn trùng cắn và hại cơ giới trên lá.

Tiến hành trồng

– Cày xới đất: Đất được cày bừa kỹ, làm sạch cỏ dại và tàn dư cây vụ trước, bón vôi (2000kg/ha), bót lót (xem thêm ở phần kỹ thuật bón phân) rồi cày sâu. Sau 15 – 20 ngày tiến hành trộn thêm nấm đối kháng Trichoderma để diệt nấm bệnh rồi tiến hành trồng.

– Lên luống: Lên luống cao khoảng 20cm đối với vùng thoát nước tốt, và lên cao hơn 30 – 40 cm đối với vùng thoát nước kém.

– Chiều rộng luống: 70 cm nếu trồng hàng đôi, 1m nếu trồng hàng ba.

– Tiến hành trồng: Trước khi trồng 2 – 3 ngày tưới ẩm cho đất; thời gian trồng vào buổi sáng và chiều tối, khoảng cách trồng 30 – 35×35 cm tương ứng mật độ 50.000 – 60.000 cây/ha.

Nguyên tắc trồng: Hoa đồng tiền phải trồng cạn. Vì bộ rễ của hoa đồng tiền có đặc điểm là khi già sẽ bị teo lại, kéo thân cây xuống, làm cây chậm phát triển và nụ không mọc được, có thể gây thối rễ, thối nụ. Do đó, khi trồng phải để cổ rễ lộ 1 – 1,5 cm trên mặt đất, nén chặt gốc bằng tay. Sau khi đã trồng xong thì bạn nên tưới đẫm nước và định vị cho cây hoa đồng tiền thẳng đứng.

Phủ luống: Để giữ ẩm cho cây trong giai đoạn mới trồng và đất trồng không bị nén, láng mặt sau khi tưới nên rải một lớp trấu mỏng hoặc loại cỏ lâu mục trên mặt luống. Có thể rải trước hoặc sau khi trồng. Ngoài ra, có thể dùng nilon phủ quanh luống để hạn chế sự phát triển của cỏ dại và thuận tiện trong việc chăm sóc.

Kỹ thuật chăm sóc hoa đồng tiền

Tưới nước

– Trong thời kỳ cây con, nên tưới phun mưa nhẹ 2 – 3 lần/ngày cho cây để duy trì ẩm độ đất 70 – 80% và làm mát cây giúp cây hồi phục và bén rễ nhanh. Tưới vào sáng sớm (<9h) và chiều mát (từ 16h – 18h).

– Giai đoạn sau, khi cây đã bén rễ, cứng cáp không nên tưới quá nhiều nước vì độ ẩm đất cao trong thời gian dài sẽ làm cho cây bị úng và chết rũ.

– Tưới nước cho đồng tiền theo nguyên tắc “tưới cạn, tưới kỹ”. Khi tưới vào thời kỳ ra hoa lưu ý không làm ướt phần giữa của cụm lá để tránh làm thối nụ hoa.

– Có thể sử dụng nhiều phương pháp tưới khác nhau: tưới phun mưa, tưới rãnh, tưới nhỏ giọt. Trong đó, phương pháp tưới nhỏ giọt là tối ưu nhất.

Kỹ thuật bón phân hoa đồng tiền

– Bón lót: Phân trùn quế: 15tấn, Lân: 1000kg rải đều cày bừa để toàn bộ lượng phân trộn đều trong đất.

– Bón thúc:

+ Lần 1: (15 ngày sau trồng): 50kg DAP + 100kg urê

+ Lần 2: (30 ngày sau trồng): 100kg Urê.

+ Lần 3: (50 ngày sau trồng): 100kg Urê + 50kg Kali

+ Lần 4: (70 ngày sau trồng): 50kg Urê + 50kg Kali

– Bón định kỳ: (giai đoạn kinh doanh)

+ Cây hoa đồng tiền cho thu hoạch hoa kéo dài 2 – 3 năm, nên định kỳ phải bổ sung thêm phân bón để cây cho năng suất ổn định.

+ Bón phân trùn quế 3 tháng 1 lần với lượng 8 – 10 tấn để tăng lượng hữu cơ và vi sinh vật.

+ Bón định kỳ 1 tháng/lần: 50kg NPK + 50kg Kali.

+ Ngoài ra cần bổ sung phân vi lượng, phân bón lá để bổ sung dinh dưỡng cho cây.

Tỉa lá

Cây trồng khoảng 3 – 4 tháng trở lên mới cần tỉa bớt cành lá. Mỗi lần tỉa cách nhau từ 20 – 30 ngày tùy thuộc vào giống, mùa vụ. Khi tỉa lá, ngoài tỉa bỏ những lá bị sâu bệnh, lá già thì cần tỉa cả lá mọc không đúng trật tự làm ảnh hưởng đến quá trình quang hợp của các lá khác.

Trong giai đoạn cây con phát triển sớm, cần loại bỏ những nụ hoa đã hình thành sớm. Thời kỳ ra hoa, cũng nên loại bỏ những nụ hoa quá mức. Đúng kỹ thuật, ba nụ hoa không thể phát triển cùng một lúc, nên bỏ đi 1-2 trong số chúng để đảm bảo chất lượng của hoa. Một cây có 15 – 20 lá khỏe mạnh nở rộ hàng năm và có thể tạo ra 5 – 6 bông hoa mỗi tháng.

Sâu bệnh

– Là nhóm sâu hại nhiều nhất trên hoa đồng tiền, chúng thường tấn công vào các cành non, ngọn cây và hút hết dinh dưỡng. Các cành ngọn sau khi bị bọ trĩ đều sẽ biến dạng, bạc lá, cây khô không lớn nữa.

– Cách phòng trừ: Có thể sử dụng Dantotsu 50 WDG gói 5g cho bình phun 16 lít. Chú ý luân phiên thay đổi loại thuốc để giảm tính kháng.

Nhện đỏ

– Thường xuất hiện khi gặp thời tiết khô nóng. Chúng chích hút làm lá cây đồng tiền xấu xí, biến dạng, lá vàng dần và rụng đi.

Cách phòng trừ: Duy trì độ ẩm cho vườn khi trời khô hanh, nóng bức để giảm tỉ lệ sinh sôi của nhện. Sử dụng Danitol 10EC với liều lượng 30ml/ bình 16 lít.

Đốm lá

– Đây là bệnh do virus gây ra, làm lá cây có các vết bệnh đốm hình tròn nhỏ hoặc bất định, màu nâu nhạt, nâu đen. Vết bệnh lan ra sẽ làm khô héo lá, cây cũng suy yếu dần.

– Cách phòng trừ: Xử lý sạch đất trước khi trồng cây, tránh làm tồn nước quá nhiều khiến nấm phát triển.

Chăm sóc tốt cho cây, bổ sung phân hữu cơ vi sinh để nâng cao sức đề kháng. Vệ sinh vườn thường xuyên, nếu trồng luống cắt cành thì nên tránh trồng 2 vụ đồng tiền trên cùng một mảnh đất. Khi hoa bị bệnh không nên tưới nước vào lúc chiều tối.

Bệnh thối gốc Fusarium

– Bệnh do nấm fusarium gây ra, chúng lan truyền theo nguồn nước, lan nhanh khi nhiệt độ và ẩm độ cao, chúng xâm nhập vào cây qua vết thương. Bệnh sẽ làm lá cong cuộn lại, héo vàng sau đó biến thành màu đỏ tím, lá khô và chết. Gốc cổ rễ bị thối có màu nâu, vỏ long ra, khi nhổ cây lên rễ trong đất rời ra.

– Cách phòng trừ: Phải thường xuyên kiểm tra và ngắt bỏ lá già, lá bị bệnh, khi phát hiện bệnh thì nhổ ngay cây bệnh đem tiêu hủy, vệ sinh thường xuyên cho cây tránh lan rộng không thể cứu chữa. Dùng Benlate C, Ridomil MZ 72 WP để phòng bệnh cho cây.

Thu hoạch và đóng gói hoa đồng tiền

Thời kỳ thích hợp để thu hoạch hoa đồng tiền là khi cuống hoa thẳng, các cánh hoa bên ngoài dẹt, các hoa hình ống ở ngoài tâm giữa của hoa có 2 – 3 vòng mở ra và các nhị hoa xuất hiện hạt phấn. Thu hoạch thường thực hiện vào sáng sớm và chiều tối, lúc cây mọc thẳng, cành hoa mọc thẳng, hàm lượng nước nhiều, tươi lâu.

Không dùng dao để thu hoạch, có thể dùng tay bẻ phần gốc của thân, trước khi phân loại và đóng gói nên cắt bỏ đoạn dưới 1 – 2 cm. Sau đó ngâm nước cho thấm đủ nước và dung dịch bảo quản Flocare-NH. Đóng vào thùng carton có lỗ thông hơi, cho vào xe lạnh 4 – 6 độ C hoặc vận chuyển vào ban đêm khi đi xa.

Phòng trừ Sâu bệnh cho hoa đồng tiền

– Nhện đỏ: đây là loài côn trùng gây hại làm giảm năng suất và chất lượng hoa khi thu hoạch. Nhện xuất hiện nhiều ở giai đoạn cây đang cho hoa, nụ bị hại cánh hoa nhạt màu, có nhiều đốm trắng nhỏ trên cánh hoa làm giảm màu sắc hoa. Phòng trị: sử dụng các loại thuốc đặc trị nhện để phun xịt.

– Bọ trĩ : sâu non và trưởng thành chích hút dịch hoa làm cánh hoa có chấm trắng và cong lại. Phòng trị: sử dụng các loại thuốc phòng trị côn trùng chích hút như: Admare, Confidor, Suprathion 40EC, Match 50ND,…

– Bệnh thối gốc (Fusarium sp.) : do nấm lan truyền theo nguồn nước, bệnh lan nhanh trong điều kiện nhiệt độ và ẩm độ cao, chúng xâm nhập vào cây qua vết thương, sinh trưởng trong ống dẫn làm tắt ống dẫn. Thời kỳ đầu làm lá cong cuộn lại, héo vàng sau đó biến thành màu đỏ tím, lá khô và chết. Gốc cổ rễ bị thối có màu nâu, vỏ long ra, khi nhổ cây lên rễ trong đất rời ra. Bệnh này khi phát thành dịch rất khó chữa trị, do đó phải thường xuyên kiểm tra và ngắt bỏ lá già, lá bị bệnh, khi phát hiện bệnh thì nhổ ngay cây bệnh đem tiêu hủy, vệ sinh thường xuyên cho cây. Dùng Benlate C, Ridomil MZ 72 WP để phòng bệnh cho cây.

– Bệnh mốc tro: do nấm Botrytis cinerea gây ra, cây bị bệnh lá xuất hiện đốm mốc màu tro, trời ẩm vết bệnh có màu vàng nâu. Lá non bị bệnh sẽ thối nát và khô, bệnh nặng cả cây thối mềm và chết. Phải thường xuyên kiểm tra vườn và kịp thời nhổ bỏ cây bệnh. Dùng Rovral 50WP, Benlate BTN 50%, Sumi-eight,…để phòng trừ.

– Bệnh phấn trắng: do nấm Didium geberathium gây hại, bệnh chủ yếu gây hại trên lá, làm cho lá có đốm mốc màu trắng, sau đó lan rộng thành những đốm hình tròn hoặc hình bầu dục, cây bị hại lá bị cong lại, bệnh nặng lá ít, nhỏ, lá chuyển màu nâu vàng và khô, ảnh hưởng đến sinh trưởng của cây.

Biện pháp phòng trị: Chăm sóc tốt cho cây để nâng cao sức đề kháng của cây. Vệ sinh vườn thường xuyên, ngắt bỏ lá già, lá bị bệnh (nếu trồng trên luống nên tránh trồng 2 vụ Đồng tiền trên cùng một mảnh đất). Khi phát hiện bệnh dùng thuốc như: Kocide 61,4D, Score 250EC, Ridomil BTN, Cantop-M 43SC,…

– Bệnh đốm lá do nấm Cercospora sp. gây ra. Vết bệnh ban đầu là những hình tròn nhỏ hoặc bất định, màu nâu nhạt, nâu đen, nằm rãi rác trên phiến lá dọc gân lá. Bệnh lan từ các lá dưới lên lá trên. Bệnh hại cả cuống hoa và cánh hoa, làm hoa gãy gục. Trên cánh hoa, bệnh làm cháy cánh hoa dẫn đến hoa xấu, mau tàn.

Biện pháp phòng trị: Thường xuyên kiểm tra ruộng và ngắt bỏ lá già, lá bị bệnh. Khi hoa bị bệnh không nên tưới nước vào lúc chiều tối. Phun một trong các loại thuốc sau: Score 250 EC, Anvil 5 SC, Ridomil, Aliettle, Sumi-eight 12.5 WP,…để phòng ngừa.